Tiểu thuyết chiều thứ Bảy

  1. Trang chủ
  2. Danh mục
  3. Hỏi - Đáp

 
 
Tiểu thuyết chiều thứ Bảy, Số 11 đăng ngày 2019-12-28
***
Thương nhớ
Tác giả: Mai Hồng

Buổi chiều mùa đông đến cũng thật vội vàng như những đám mây trắng bay ngổn ngang trên bầu trời Sài Gòn ngày tôi ra đi. Thật chẳng có gì làm cho mình nghe đau trong lòng, cho nước mắt cứ chực trào dâng bằng một cánh thư của đứa em gái nhỏ, tuổi học trò, gởi cho người chị đi xa, kể lể những kỷ niệm thuở còn bên nhau.

"Chị ơi, hôm qua em đi bộ một mình về thăm ngoại. Hàng cây bằng lăng hai bên đường bông tím vẫn nở rộ đẹp không thể tả mà sao em không buồn hái đem về chưng trong nhà như lúc còn có chị. Ngoại nhắc đến chị làm em tủi thân khóc hoài. Chị đi rồi bài vở em không ai chỉ giùm, em học rất vất vả. Ngày nghỉ em ở nhà phụ má nấu cơm. Mà có gì khó đâu hả chị, thỉnh thoảng má mới mua được một ít cá thịt về kho, còn thường thì cả nhà ăn qua loa cho xong bữa. Các em Hoài, Bảo và Hằng ốm nhom, cần cổ cao nhòng, tay chân gầy guộc, nhưng vẫn vui vẻ và vâng lời em".

Tôi khóc.  Sao mình lại đành lòng ra đi, để bây giờ vò vỏ giữa một thành phố phồn hoa, còn ba má, các em ở lại nơi tỉnh nhỏ đó thương nhớ mình không lúc nào nguôi? Thi ơi, em có hiểu cho chị không? Chị đã chạy trốn khỏi quê hương, chị bỏ em lại một mình, không phải chị không có trái tim biết thổn thức, biết giận ghét buồn thương đâu em ạ.

Chị nhớ lắm chớ những lần hai chị em mình đi hái những cánh hoa dại bên đường, trèo lên cây ổi nhà ngoại thi nhau với hái những trái thật xa tầm tay, đùa nghịch cả buổi trong những ngày hè nắng chói chang. Trong xóm ai cũng quở hai chị em mình, tiếng quở rất thật thà yêu thương như thầm khuyến khích mình cứ vui, cứ đùa như vậy để cô bác còn được thấy vài hình ảnh thật hồn hậu trên quê hương tang tóc, lầm than.

"Hôm chị đi vừa được một tuần, anh Tâm về thăm nhà. Từ ngày bị động viên, đổi đi miền Trung, anh trở nên ít nói, cứ lầm lầm lì lì. Ai cũng tiếc bốn năm học kiến trúc của anh đành bỏ dở vì không may thi rớt chớ không biết đâu giờ anh cũng ra trường, làm việc phụ ba chị hén. Về không kịp đưa chị đi, ảnh tức lắm, ảnh hỏi em chị khóc dữ không, rồi nhìn em chằm chặp để tìm nơi em bóng dáng của chị. Mà em thì đâu có giống chị chút nào. Tóc em còn để bum bê, áo dài em mặc đi học còn cứng còng... Bữa đó anh dò bài cho em, nhẫn nại dạy em từng chút chớ không còn la em nữa".

Tôi bỗng thấy qua làn nước mắt nhạt nhoè hình ảnh người anh già trước tuổi, gương mặt má hóp, đôi mắt đăm chiêu đeo đuổi bóng một đêm trăng sáng, một buổi chiều êm hay một sớm mai nắng rơi nhè nhẹ trên cánh đồng vàng. Còn đứa em thơ, mãi mãi tôi sẽ chẳng còn nghe tiếng em hát trong vắt "Trường làng tôi cây xanh lá vây quanh, muôn chim hót vang lên êm đềm... " như thuở nào đi học vừa về đến nhà. Cuộc sống chật vật, những chia ly, nỗi thương anh nhớ chị đã cướp đi hết nguồn vui của đời em như bom đạn đã cướp đi hết làng mạc, ruộng vườn của quê hương tôi. Tôi bỗng nhớ mấy câu thơ Nguyễn Bính:

Em ơi em ở lại nhà

Vườn dâu em đốn mẹ già em thương

Mẹ già một nắng hai sương

Chị đi một bước trăm đường xót xa

nhưng không nghĩ là mình chung một hoàn cảnh, tâm trạng với người thiếu nữ ấy. Tôi cũng nghe xót xa lắm nhưng trong cái xót xa đó có cái gì không cam chịu, có cái gì gần như là nỗi oán giận tức tối. Trời mùa đông thật lạnh, lại một mùa Giáng Sinh, một mùa Xuân sắp đến trên đất nước chiến chinh. Sao bây giờ mình không ở trong mái ấm gia đình, vui với ba má và mấy đứa em? Nỗi ăn năn đó cứ lởn vởn hoài trong đầu làm tôi không yên, tôi phải tự trả lời cho dứt khoát.

Tôi không ham làm một người "đi học bên Tây về", con gái thường ít có cao vọng, nhứt là con gái nhà không giàu có, danh tiếng.  Ba tôi chỉ là một công chức sống bằng đồng lương cố định, chuyện cho con du học là chuyện xa vời dù tôi học rất khá.

Năm ngoái tôi đậu tú tài hai hạng bình, tôi ước mơ được vào trường dược để sau này trở thành dược sĩ, làm việc ở một quận lî gần nhà, phụ giúp cha mẹ trong thời buổi củi quế gạo châu. Mấy lần lên xuống Sài Gòn nộp đơn, tôi có dịp chứng kiến cuộc biểu tình bằng xe gắn máy của sinh viên.  Hàng chục người chạy nhanh tới trước chợ Bến Thành, giăng biểu ngữ, phát truyền đơn rồi biến đi giữa tiếng còi rú thất thanh của xe cảnh sát. Sự việc diễn tiến nhanh chóng quá nhưng đủ làm dân chúng xôn xao lên.  Tôi không lượm truyền đơn đọc nên cũng không rõ cho lắm vì sao sinh viên tranh đấu, bề nào cũng chỉ là một cô học trò ở tỉnh, lỡ bị bắt tra khảo thì chắc chết. Ngày thi đến, dù học bài rất kỹ song tôi vẫn lo sợ vì số người tuyển vào quá ít so với số thí sinh.  Quả vậy, tôi rớt trong nỗi cam phận ê chề.  Làm sao bây giờ đây?  Học gì cho mau ra trường và bảo đảm tương lai. Văn khoa, luật khoa hay khoa học? Lấy đâu tiền xuống Sài Gòn trọ học mỗi tháng ba bốn ngàn?

Thất thơ thất thểu đi giữa lòng thành phố xa hoa, tôi như cái xác không hồn trước viễn ảnh một tương lai đen tối.  Cho đến lúc bước ra khỏi hành lang Eden tôi bỗng bị chìm ngập trong một đám biểu tình, đoàn người kéo phăng tôi đi như một cơn nước lũ. Rồi là tiếng hô, tiếng nổ của lựu đạn cay, tiếng hát rất mạnh bạo. Gạch đá, dùi cui giữa hai lứa người đồng lứa tuổi, chung một màu da và có thể nói cùng một hoàn cảnh. Tôi bàng hoàng như say, như tỉnh. Tôi muốn hét thật to mọi người cùng nghe rằng: "Các anh hãy dừng tay lại, chúng ta cũng một cuộc đời khốn khổ nên kẻ mới làm cảnh sát, người đi đấu tranh. Hảy chung sức lại đánh vào cái nghèo khổ, cái ngõ cụt đen thẳm trước của mọi người thanh niên là cuộc chiến tàn ác này".

Còn thân phận con gái như tôi? Thôi thì mình tìm việc làm rồi lấy bài vở về học thêm cũng được.  Một người quen giới thiệu tôi vào làm hãng xi măng Hà Tiên, lương sáu ngàn nhưng suy đi tính lại thấy tiền xe cũng gần hết trừ phi mua xe Honda, mà chạy Honda trên xa lộ quả tôi không dám, nguy hiểm lắm. Trong tỉnh có một trường tư thục cần người dạy Việt văn, tôi vội vã đến xin, nhưng rồi cũng không thành vì lương giờ rẻ mạt, dạy đến khô phổi chưa chắc đủ tiền mua thuốc. Vả lại, dạy dỗ gì cái chợ vỡ hàng trăm em bé đứa hiền, đứa dữ, đứa siêng năng, đứa vô kỷ luật đó. Một người bạn kể lại là lúc chị đang dạy chuyện Nhị độ mai, Lục súc tranh công thì gần nửa lớp lo bàn tán về chương trình truyền hình tối qua có Tarzan, Batman, Hùng Cường, ... thật là nản chí. Cuối cùng tôi đánh liều xin làm thư ký cho hãng thầu RMK. Tôi tự nhủ mình là đóa sen dù mọc trong bùn cũng chẳng hôi tanh mùi bùn.

Ngày đến nhận việc mọi người đều tỏ ra vui vẻ, tử tế nhưng tôi vẫn ngỡ ngàng vì ở đây sao khác cái lớp học hiền lành của mình quá. Các cô thoa son, vẽ mặt, dáng điệu nhanh nhẹn, ăn nói bỡn cợt với người khác phái thật tự nhiên chẳng còn chút dân tộc tính nào. Sở cứ tổ chức ăn uống liên miên nhưng tôi không đi lần nào cả; tôi nghe tiếng xầm xì là mình đạo đức giả! Ngày nào tan sở về gặp Thi tôi cũng kể cho em nghe những khổ tâm khiến em ái ngại vô cùng.

Một hôm người chủ Mỹ đến thanh tra. Ông ta đi từng bàn giấy bắt tay các cô thơ ký, tiếng hello, thank you, cười, nói xôn xao hẳn lên. Khi đến trước mặt tôi, ông ta đưa tay bắt và nở một nụ cười rất kẻ cả. Tôi lắp bắp xin lỗi để khỏi phải nắm lấy bàn tay của ông ta. Bị chạm tự ái, ông ta càng làm bộ cười to, xáp gần thêm lại cúi đầu đọc xấp giấy trên bàn. Tôi cố nín thở nhưng mùi hôi ở người ông ta vẫn làm tôi lợm giọng. Ở các bàn khác có tiếng cười rúc rích. Hãy cố chịu đựng, mày phải chịu đựng, nín thở cho lâu hơn nữa, vì xấp lương mười mấy ngàn cuối tháng.

Buổi chiều vừa hết giờ, tôi vội đứng lên, thèm một làn gió mát, một ánh mắt em thơ.  Nhưng kìa hắn lại đến, áo sơ mi hở ngực. Đến trước mặt tôi hắn chưa nói hết câu mời tôi đi dự tiệc tối đã chụp lấy cánh tay run rẫy của tôi. Trong tiếng la thất thanh, hắn kéo tôi vào người hắn. Tôi rú lên kinh hoàng trong sự dửng dưng của người đồng sở. Tôi vùng vẫy, la hét cho đến khi một số phụ thợ bên ngoài tò mò chạy vào hắn mới thả tôi, nét mặt hầm hầm bỏ đi. Tôi vịn lấy vai một chị lao công lảo đảo đi về như giữa cơn ác mộng.

Thi ơi, chị không có kể cho em nghe việc bỉ ổi đó, chị chỉ báo cho ba má biết là chị nghỉ việc vì không thích làm sở Mỹ nữa. Tuổi chị em mình còn ngây thơ, trong trắng lắm, mà cuộc đời đầy cạm bẫy, tham lam, nhơ nhuốc.  Rồi sẵn chị Lan gởi thơ rủ chị đi Bỉ học, chị đánh liều làm đơn và chờ đợi.  Ba má tìm được chỗ "nhường" bớt chuyển ngân nên chị sẽ vừa đi học vừa theo chị Lan đi làm thêm chút đỉnh nên sẽ không tốn kém cho gia đình. Ngày được nghị định, lòng chị ngổn ngan trăm mối, đi hay ở? Có khi chị thức rất khuya ngắm em nằm ngủ thanh thản, chị không đành lòng xa em. Nhưng ban ngày, trên đường phố chị cứ lấm lét sợ hãi, như một kẻ tội phạm mỗi khi gặp một kẻ nào giống "hắn". Và họ nhiều lắm như em biết đó. Chị phải đi, chị phải nén lòng, xa ba má, xa em, xa Hoài, Bảo, Hằng và anh Tâm. Chị sẽ học nên người mà cái giá phải trả chỉ là lòng thương nhớ.

Không, không phải chỉ có lòng thương nhớ đâu Thi ơi.  Ra đi, chị đã vô tình làm em mất đi những cánh hoa dại, những buổi trưa hè nắng chói, đùa giỡn dưới bóng cây. Chị đã mang đi mất những ngày thơ hồn nhiên của em, đặt em vào trách nhiệm của một người chị cả trong gia đình.

Tôi lau nước mắt, đi rửa mặt và nhìn mình trong gương. Tôi nói với tôi mình sẽ về, về ngay lúc "hắn" không còn ở đó nữa, để sớm trả lại cho Thi những gì em đã mất, và tránh cho em những ngày tháng thương nhớ không nguôi.

MAI HỒNG

(Về Nguồn, nước Bỉ mùa đông 1970)

 

➖ ➖ ➖